Je hebt een resultaat gevonden met je onderzoek. Bijvoorbeeld dat jouw proefpersonen liever Coca Cola kopen dan huismerkcola, ook al beoordelen ze de smaak van de huismerkcola hoger. Het is dan te kort door de bocht om te stellen dat mensen altijd kiezen voor een merknaam in plaats van het huismerk. Je maakt hier een overhaaste generalisatie en dat is nooit goed in een academische paper. Hetzelfde geldt voor algemene uitspraken die je niet kunt staven. Pas hier mee op.
De resultaten van je onderzoek zijn eenduidig, de interpretatie ervan kan een stuk complexer zijn. Let op dat je geen verkeerde conclusies verbind aan jouw resultaten. Neem de tijd voor een zorgvuldige interpretatie en doe alleen uitspraken die volgen uit de resultaten van je onderzoek. Hoe logisch iets ook mag zijn, als het niet volgt uit je onderzoek, kun je hier niets over zeggen in je paper.
Een veelgemaakte fout in de argumentatie in academische teksten is dat er te zwart-wit geformuleerd wordt. Als het een niet waar is, dan moet het ander wel waar zijn. Maar vaak gaat deze vlieger niet op. Bij wetenschappelijk onderzoek probeer je toeval uit te sluiten, maar dat doe je maar voor een aspect van het onderwerp. Je hebt alle andere mogelijke oorzaken niet onderzocht en daar kun je dus ook weinig over zeggen.
Het ad-populum argument houdt in dat je iets voor waarheid aanneemt omdat ‘iedereen het zegt’. Deze manier van argumenteren zie je vaak bij reclames: duizenden mensen gingen je al voor. Maar in een wetenschappelijke paper is het een grijs gebied. Immers, hoeveel mensen iets doen zegt niet direct iets over jouw onderzoek of de resultaten. Ook bij het ad populum-argument geldt: kom met bewijzen.
Jij zit middenin het onderwerp waarover je je onderzoek doet. Maar dat geldt lang niet altijd voor de lezer van je paper of scriptie. Het is risicovol om te stellen dat iets algemeen bekend is. Peil eens bij mensen buiten je vakgebied of ze op de hoogte zijn van datgene wat jij als ‘algemeen bekend’ wilt presenteren.